Lycée Notre-Dame de Cîteaux

Lycée Notre-Dame de Cîteaux

Ik kreeg vanuit België vragen enkele vragen over de school. De laatste dagen hadden we niet altijd tijd om een blogtekst te schrijven en hebben we enkele uitstappen gemaakt die los stonden van de school. Iedereen hier – de zusters, de leerkrachten, de leerlingen – wil dat we een heel goed beeld hebben van Rwanda en ze nemen ons dan ook vaak mee op uitstap. Maar uiteraard staat de school centraal. We hebben ondertussen al redelijk wat lessen gevolgd en gegeven. Daarenboven hebben we gepraat met de directrice, de leerkrachten, ouders en leerlingen. We kunnen dus stellen dat we ondertussen een goed beeld hebben van de school.

Door de historische link met België lijkt het schoolsysteem in Rwanda best goed op dat van België. Leerlingen gaan eerst naar het kleuteronderwijs, ze krijgen dan zes jaar basisonderwijs en (de meesten) zes jaar middelbaar onderwijs. Eén van de grote verschillen met België is het feit dat er staatsexamens zijn. Na het lager onderwijs is er zo’n staatsexamen. De rijken gaan daarna naar privéscholen, terwijl dat staatsexamen voor de armen en de middenklasse van levensbelang is. De beste leerlingen mogen namelijk naar een ‘école d’excellence’. Het Lycée Notre-Dame de Cîteaux is zo’n école d’excellence. De school heeft dan ook een hele goede naam in Rwanda.  

Dit betekent dat er op de school leerlingen zitten van over het hele land. De overgrote meerderheid van de leerlingen (er zitten alleen maar meisjes op de school) blijven gedurende een heel trimester op internaat. Als de ouders in de buurt van Kigali wonen kunnen ze op zaterdag op bezoek komen, maar er zijn ook leerlingen die weken tot zelfs maanden hun ouders niet zien. Om het onderscheid tussen rijken en armen niet te laten meespelen op school is er een uniform (zie foto’s). Maar ook op andere vlakken mag er geen onderscheid zijn. De lakens op de bedden zijn hetzelfde per kamer en alle meisjes moeten verplicht hun haar afknippen.

Op de school zijn er meer dan 800 leerlingen, waarvan 667 internen. Er zijn 31 leerkrachten en nog een tiental personeelsleden. Het aantal leerlingen in een klas varieert van 28 tot 40. De leerlingen krijgen les in het Engels. Enkel godsdienst en Kinyarwanda is in de moedertaal. Op de school zitten leerlingen van heel veel verschillende religies en zij krijgen allemaal een plaats, letterlijk en figuurlijk. Zo is er een kleine plaats voor de moslims om te bidden en zagen we een gebedsmoment van een grotere groep protestanten. Een kleine meerderheid is evenwel katholiek.

De eerste drie jaren krijgen de leerlingen een algemene basisopleiding. Daarna is er opnieuw een staatsexamen en daarna moeten de leerlingen een keuze maken. Het is een wetenschapsschool, dus de leerlingen kiezen eigenlijk in welke wetenschappen ze zich gaan verdiepen. We hebben onder andere een les wiskunde bijgewoond in 6MPG (Mathematics, Physics and Geography), met als onderwerp: ‘special integreation’. Zowel Maarten als ik waren ervan overtuigd dat het niveau niet moet onderdoen aan onze school. Wat trouwens elke keer opviel als we een les bijwoonden, dat was de discipline. Ondanks het feit dat die les in 6MPG werd gegeven voor 34 leerlingen, gedurende drie lesuren van 40 minuten aan één stuk waren de leerlingen heel rustig en geïnteresseerd.

Voor de internen begint de dag om 4.30 uur. Ze krijgen een uurtje de tijd om zich klaar te maken en van 5.30 tot 6.30 hebben ze een uur studie. Daarna krijgen ze ontbijt en om 8.00 uur beginnen de lessen. Ze hebben dan drie lesuren van 40 minuten en dan is het pauze. Over de middag hebben ze een middagpauze en om 16 uur is de school gedaan. Dan krijgen ze tijd om te sporten en te dansen, wat te studeren of voor andere activiteiten. Om 19 uur krijgen de leerlingen eten en van 19.30 tot 20.30 uur hebben ze nog een verplicht uur studie. Om 21 uur moeten ze naar hun kamer en om 21.30 uur gaat het licht uit.

De leerlingen blijven ook in het weekend op school. De lokalen zijn bijna altijd open. Extra zorg of uitleg voor leerlingen die niet meekunnen bestaat er namelijk niet en je ziet wel vaker meisjes aan elkaar de leerstof nog eens uitleggen. Daarnaast wordt er veel muziek gemaakt en gedanst (vaak onder begeleiding van andere leerlingen). Andere leerlingen spelen een partijtje volleybal met een aantal leerkrachten of spelen basketbal. Een heel aantal spendeert ook uren met bidden. Voor de rest doen ze wat leerlingen bij ons ook doen: praten, wat rondhangen, elkaar eens plagen, spelen en nog wat praten.